Smart Farmer: Gelders paddenstoelenketenbedrijf bootst natuur na
“Wij bootsen de natuur na”, zegt Rob Banken van Banken Champignons in het Gelderse Wijchen. Samen met broer Jurgen leidt hij het familiebedrijf dat in de jaren zestig door vader Henk, als ambassadeur nog aan het bedrijf verbonden, werd opgericht.
Champignons telen vraagt kennis van de natuur. Want wil je champignons kweken, dan moet je een kunstmatige, herfstachtige omgeving creëren. Alleen met de juiste voedingsbodem, een optimale conditionering van de omgeving én passie voor je product gaat het je lukken, zegt Rob Banken.
Die voedingsbodem bestaat uit een speciaal mengsel van strorijke paardenmest, stro, kuikenmest en gips. Door deze ingrediënten in de juiste verhouding te mengen, krijg je verse compost, vertelt hij. “Door de compost te pasteuriseren maken we die geschikt voor de champignonteelt.”
Groot scala aan paddenstoelen
Banken Champignons teelt zijn champignons voor de binnen- en buitenlandse markt. Het bedrijf exporteert paddenstoelen naar vijfentwintig landen en heeft een jaaromzet van zo’n honderd miljoen euro. Banken: “We beschikken over eigen teeltlocaties en een groep telers uit Nederland, België, Duitsland en Polen die exclusief aan ons leveren. Zeventig à tachtig procent van onze gecultiveerde en wilde paddenstoelen vindt zijn weg naar supermarkten. De overige dertig procent is verdeeld over foodservicebedrijven (restaurants, cateraars), zorginstellingen en speciaalzaken.
Goede logistiek is essentieel
Paddenstoelen zijn natuurproducten met een beperkte houdbaarheid, waardoor je een hele hoge omloopsnelheid moet hebben om ze snel bij afnemers te kunnen brengen, legt hij uit. “De logistiek moet dus tiptop in orde zijn. We beschikken over twee ultramoderne distributiecentra in Nederland en Polen, waarvandaan we onze paddenstoelen snel kunnen leveren.”
“De logistiek moet tiptop in orde zijn”
- Rob Banken, Banken Champignons
Veel aandacht voor R&D
Naast gecultiveerde en wilde paddenstoelen brengt Banken Champignons ook maaltijdcomponenten en een ‘Fresh Ready to (H)eat’-assortiment op de markt. Gevulde paddenstoelen, bbq-sticks en een vegetarische Champburger. Banken: “Die laatste is nieuw in ons assortiment en bestaat voor meer dan tachtig procent uit champignons.”
Het ontwikkelen van nieuwe producten vraagt veel tijd, zegt hij. “We besteden veel aandacht aan Research & Development. Dat gebeurt onder andere in samenwerking met de Wageningen University & Research. Maar ook met hogescholen en andere ketenpartijen, zoals bedrijven die gespecialiseerd zijn in conserven en diepvriesproducten. Samen bundelen we onze kennis en kunde om nieuwe producten te ontwikkelen.”
Een voorbeeld is de Vitamine D-champignon. Banken legt uit dat champignons van nature ergosterol bevatten, dat onder invloed van zonlicht wordt omgezet in vitamine D. ”Door dit natuurlijk proces na te bootsen, stimuleren we de aanmaak van vitamine D in onze champignons.”
Gezonde korte ketens
Banken Champignons is betrokken bij het project ‘Gezonde korte ketens’. Dit project is een initiatief van de Diverzio, een stichting die gezond en duurzaam eten en drinken voor zorginstellingen nastreeft. Diverzio is opgericht in 2011 en initieert, ontwikkelt, financiert en regisseert duurzaamheidsprogramma’s in de zorg en landbouw in een groot deel van Nederland.
Banken: “Hoe kunnen lokale boeren en tuinders met hun producten worden verbonden aan lokale zorginstellingen? Daar draait het bij dit project om. Boeren en tuinders leveren bij uitstek verse producten die de gezondheid helpen bevorderen van mensen binnen die zorginstellingen. De Rabobank ondersteunt deze lokale projecten en wij leveren in dat kader in de regio Nijmegen onze paddenstoelen aan zorgorganisaties.”

The champions: oprichter Henk Banken met zijn zoons Rob (links) en Jurgen (rechts).
”De compost die wij gebruiken wordt weer ingezet in de fruitteelt”
- Rob Banken, Banken Champignons
Geen afval
Duurzaamheid is een belangrijk onderdeel van de paddenstoelenteelt, benadrukt Banken: “We maken met afval – paarden- en kuikenmest – een gezond en commercieel product. Het afval dat na de teelt vervolgens achterblijft, bevat nog tal van waardevolle voedingsstoffen voor de fruitteelt en kan prima als bodemverbeteraar worden ingezet. De afgewerkte compost van champignonbedrijven is daarom zeer gewild.”
Ook de paddenstoel zelf kan optimaal worden benut, zegt Banken. “Zowel vers, gedroogd, geconserveerd, in poeder- of aromavorm vindt die zijn weg naar de consument. Ook daar is geen énkele sprake van afval.”
Tijdens de Dutch Agri Food Week lanceert Diverzio het programma ‘Duurzaam en Gezond aan Tafel’, samen met onder andere Rabobank ’s-Hertogenbosch. De kick-off is bij Reinier van Arkel, de oudste psychiatrische instelling van Nederland. Bezoek voor meer info de website van de Dutch Agri Food Week website.